Op vrijdag 23 februari verzamelden zich zo'n 30 enthousiaste mensen die zich inzetten voor schone stranden, waaronder vertegenwoordigers van gemeentes, paviljoenhouders, aannemers en NGO's, bij Aloha Beach in de Vrouwenpolder voor de voorjaarsbijeenkomst van het Programma Schone Stranden.

Groen strand
De dag begon met een verfrissende wandeling naar en over het groene strand, waar Paul Verhoeff ons met passie vertelde over de diverse vormen van leven op het strand en hoe dit samengaat met recreatieve stranden. Het was fris en wisselvallig, maar af en toe brak de zon door. Na de informatieve wandeling zochten we de warmte en koffie/thee op van paviljoen Aloha Beach.

Afvalscheiding
Binnen rondde Paul Verhoeff zijn toelichting op groene stranden af, waarna gastheer Marco ons verwelkomde in zijn paviljoen. Daarna nam Bas Jan Spuijbroek namens Stichting Strandexploitatie Veere (SSV) het woord. Hij deelde interessante inzichten over de organisatie en werkzaamheden van SSV en introduceerde hun nieuwe afvalbakmodel, de 'afvalkot', met gescheiden compartimenten voor pmd, glas en rest, wat veelbelovende resultaten opleverde. Een groot voordeel is dat deze bakken machinaal geledigd kunnen worden. Door de slimme opstelling van de bakken en de roterende grijper kunnen drie verschillende fracties met dezelfde opstelling afzonderlijk worden geleegd. SSV zei weinig afkeur te hebben van gescheiden stromen.

Raamstickeractie
Na een heerlijke lunch met zeewierburgers en informatieve gesprekken, gaf Addie Weenk van Rijkswaterstaat/IenW vervolgens een vooruitblik op de plannen en ambities voor 2024 van het Programma Schone Stranden. Een belangrijke actie hierbij is de beïnvloeding van het schoon-gedrag van bezoekers met een raamstickeractie. Essentie is dat dat gedrag wordt bepaald door bakken en boodschap. Bakken staan er vaak al voldoende, maar de boodschap kan veel beter. Deze raamstickeractie zal in 2024 worden uitgerold bij strandondernemers langs de gehele kustlijn, waarbij de medewerking van strandgemeenten zal worden gevraagd. In te zetten actieteams (ABR Activatie, De Groene Lobby en RecycleValley) en stickers worden betaald vanuit het programma.

Om de beïnvloedende boodschap te versterken zullen ook verschillende andere communicatiekanalen worden benut, zoals de in ontwikkeling zijnde strandapp en digiled panelen en de bekende informatieborden. Ook werd de in aantocht zijnde “peukencommunicatietoolkit” van het ministerie van IenW besproken, samen met de (buitenlandse) ontwikkelingen rondom rookvrije stranden, plasticvrije terrassen, statiegeld en de regelgeving rond wegwerkplastic. Allemaal instrumenten die helpen het strand schoner te houden. In checklists, te vinden op www.schonestranden.nl, is te vinden wat je als gemeente en paviljoenhouder allemaal kunt doen voor een nog schoner strand.

Geld voor schone pilots
Stagiair Tim van Wissen van Strand Nederland, deelde vervolgens zijn kennis over het gebruik van social media voor gedragsbeïnvloeding. Hij gaf wat voorbeelden en riep op tot concrete ideeën voor het verspreiden van de schoon-boodschap via deze kanalen, met een budget van maximaal 5000 euro. Meer informatie is te vinden op www.schonestranden.nl/projectidee-schone-stranden-2024. Hij gaat in ieder geval aan de slag met een video over jongeren in de late stranduren.

Nog meer geld
Addie wees gemeenten op de extra financiële middelen die beschikbaar zijn en komen vanuit de producenten (verantwoordelijkheid, Afvalfonds Verpakkingen): de prullenbakvergoeding en de UPV-uitkering. De laatste bedraagt jaarlijks enkele euros per inwoner. Bij goed anticiperen kunnen ze gebruikt worden om de (extra) aanpak van zwerfafval te financieren.
Meer hierover op 11 april in een impactsessie, zie www.schoudersonderschoon.nl.

Schoon-metingen
Stephan van der Stee, ook van Strand Nederland, presenteerde de methodiek en uitdagingen van strand- en paviljoeninspecties. Discussie was er over het hanteren van een ranglijst van gemeenten (“liever alleen sterren”), een ranglijst van badplaatsen i.p.v. gemeenten en de wenselijkheid van het meenemen van toegankelijkheid in de metingen. De programmagroep neemt deze adviezen mee. De uitslagen zullen in ieder geval feestelijk gedeeld worden op 25 juli bij beachclub Perry’s (Brouwersdam).

Nog meer metingen?
Gita Maas van Stichting de Noordzee besprak hun concept 'Meet mee', een initiatief waarbij opgeleide vrijwilligers op twee momenten strandafval gaan monitoren langs de Noordzeekust. Hier ontstond een interessante discussie over het nut van deze metingen, gezien de vele verschillende metingen die er al zijn. Graag gaat Stichting de Noordzee hierover in gesprek met kustgemeentes. Reacties kunnen worden gestuurd aan projectleider Sebastiaan Verkade, s.verkade@noordzee.nl.

Roept u maar
Na deze informatieve sessies was er ruimte voor de deelnemers om interessante nieuwe ervaringen en ambities voor 2024 te delen. Zo meldde Erik van Dijk (KMVK) dat de waterkwaliteit iets achteruit loopt en er daardoor wat minder Blauwe vlaggen zullen worden toegekend. De betreffende sessie zal plaatsvinden op 16 mei. Stichting Juttersgeluk bood hun concept aan waarbij zichtbaar opruimen wordt gecombineerd met het beheer van opvallende, circulaire en communicatieve jutcontainers, met inzet van sociale arbeid. Meer info is te vinden op hun site. Rene Marquard vroeg aandacht voor het hebben van AED’s op stranden en vroeg zich of daar regels voor zouden moeten komen. Larissa den Boer riep gemeenten op zich aan te sluiten bij de Strandapp, waarbij maatwerk mogelijk is. Gemeld werd ook dat de landelijke kustdagen dit jaar zullen plaatsvinden op 7 en  8  november in de gemeente Noord-Beveland.

Afscheid van Youp
Helaas moest op deze bijeenkomst ook afscheid worden genomen van Youp Schaacke (KIMO), die als secretaris vier jaar lang een waardevolle bijdrage heeft geleverd aan het Programma Schone Stranden. We zijn hem allemaal zeer dankbaar voor de prettige samenwerking. Zijn taken worden dit jaar overgenomen door Britte Rijk (De Groene Lobby) die ook op deze bijeenkomst was.

Op naar vier sterren
Daarmee kwam een einde aan een inspirerende dag met vele partijen die met hart en ziel samenwerken aan schone en fijne Noordzeestranden. De nieuwe plannen en initiatieven voor 2024 zullen daar zeker weer aan gaan bijdragen. Doel van het programma is dat alle gemeenten vier sterren gaan scoren. En daar helpen we als programma graag aan mee!

Hopelijk tot ziens op 25 juli! Namens de Programmagroep Schone Stranden: Strand Nederland, KIMO, KMVK, Stichting de Noordzee en Rijkswaterstaat/IenW.